FİİLDE YAPI
1.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit çekimli türemiş fiil vardır?
A) İnsan, bu yaşlarda hata yapabiliyor.
B) Yalnız kaldığı zamanlarda sessizce ağlardı.
C) Korumalar, gazetecilerin görüntü almasına engel oldu.
D) Her sabah evden erken çıkardı.
E) Üç günlük geziden sonra Kuşadası'ndan ayrıldı.
2.
Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde yüklem türemiş bir fiil değildir?
A) Güneş, balçıkla sıvanmaz.
B) Kaz gelen yerden, tavuk esirgenmez.
C) Tatlı dil, yılanı deliğinden çıkarır.
D) Ağaç, yaşken eğilir.
E) Körle yatan, şaşı kalkar.
3.
I. Zora, dağlar dayanmaz.
II. Yılanın başı, küçükken ezilir.
III. Yaşın arasında, kuru da yanar
IV. Yarası olan gocunur.
V. Üzüm, üzüme baka baka kararır.
Yukarıda numaralanmış atasözlerinden hangisinin yüklemi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4.
Anladım (I) diyemem (II) ki! Suçluyum
Belki ben anlatamam (III) sana kendimi
Tutuştum, (IV) yandım da yokluğunda her gece
Yine gözyaşlarımla söndürdüm (V) kalbimi
Yukarıdaki altı çizili filler yapıca ikişerli eşleştirilirse hangisi dışta kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
5.
Eylemler, niteliklerine göre oluş (doğmak, büyümek...) durum (uyumak, kalkmak...) ve kılış (okumak, yazmak...) eylemleri olmak üzere üçe ayrılır.
Aşağıdakilerin hangisinde oluş eylemi kullanılmıştır?
A) Sabahleyin yarım saat koştular.
B) Öğlene kadar oyun oynuyorlardı.
C) Öğle olduğunda kurt gibi acıkmışlardı.
D) Yemekten sonra balığa gittiler.
E) Eve döndüklerinde epey balık tutmuşlardı.
6.
(I) İnsanlığın tüm kazanımlarını sırtında taşıyan güçlü bir taşıyıcıdır dil. (II) İnsan,düşünmeye başlayınca, eş zamanlı olarak örgütlenmeye başlamıştır. (III) Örgütlenme, toplumda oluşan yapı ile gelişmiş, bu gelişmeye dil yardımcı olmuştur. (IV) Düşünce dil ile tamamlanmış, aktarılmıştır. (V) Dil, insanlık örgütünün ana etkeni olmuştur.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde türemiş ve birleşik fiiller bir arada verilmiştir?
A)l. B)ll. C) III. D) IV. E) V.
7.
Fiiller, isim ve fiil köklerine getirilen yapım ekleriyle türetilir.
Aşağıdakilerin hangisinde fiil, isimden türetilmemiştir?
A) Bizim Oflu, çocuklarını gezdiriyor.
B) Mahmut amcam saatlerdir bahçeyi suluyor.
C) Annesi çocuğun, ayakkabısını bağlıyor.
D) Artık hayatını keyifle yaşıyor.
E) Alt kattaki komşu çok horluyor.
8.
Fiiller, oluşumuna göre oluş, kılış ve durum diye üçe ayrılır.
Aşağıdakilerin hangisinde sadece oluş fiilleri verilmiştir?
A) kırmak, doymak, iyileşmek
B) erimek, oturmak, olgunlaşmak
C) sürümek, sararmak, yeşermek
D) içmek, uzamak, bayatlamak
E) okumak, acıkmak, ölmek
9.
Aşağıdakilerin hangisinde kurallı birleşik fiil, birleşik zamanlıdır?
A) Haberi duyunca yüzündeki gülümseme kaybolmuştu.
B) Temizlik yaparken balkondan düşeyazdı.
C) Uzun zamandan beri bu gelenek burada yapılagelir.
D) Küçük çocuk annesi olmadığı için uyuyamadı.
E) Hiç beklemediğim bir anda karşıma dikilivermişti.
10.
Aşağıdaki soru cümlelerinden hangisinin cevabı birleşik yapılı bir fiildir?
A) - Yarın bizimle gelecek misin?
- Gelemem.
B) - Ödevlerini bitirdin mi?
- Bitirdim.
C) - Sorunun cevabını öğrendin mi?
- Öğrendim.
D) - Bu mektubu gönderebilir misin?
- Gönderirim.
E) - Yarın yağmur yağacak mıymış?
- Yağacakmış.
11.
Aşağıdakilerin hangisinde yüklem yansımadan türemiş bir eylemdir?
A) Fısıltılar gitgide yaklaşıyordu.
B) Maçtan sonra silahlar patlamaya başladı.
C) Buz gibi suya konan karpuz çatlamıştı.
D) Şırıl şırıl akan derenin başında piknik yaptık.
E) Gök gürültüsünden korkup gezemedik.
12.
(I) Çocuk, aileyi yansıtır. (II) Aile içindeki bireylerin yapısı çocuğun kişiliğini şekillendirir.(III) Yani aile, iletişim becerilerini kullanmazsa çocuk da iletişim becerilerini kullanamaz.(IV) Dolayısıyla çocuk hem ailede hem de sosyal çevrede sürekli çatışma içine girer. (V) O halde aile çocuğa nasıl eğitim vereceği konusunda bilgilendirilmelidir.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde birleşik fiil vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
13.
Ben derdimi Türkçemle anlatırım.
Bu cümledeki eylemin yapıca özdeşi aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Bu soruları rahatlıkla çözer.
B) Her derdin bir çaresi olduğunu bilirim.
C) Beni bu güzel havalar mahvetti.
D) Tuna boylarında dolanıyorum.
E) Bu güzel havalarda âşık oldum.
14.
Öğretmen, yaptığı esprilerle öğrencileri güldürmüştü.
Yukarıdaki altı çizili yüklem için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yapım eki almıştır.
B) Birleşik çekimlidir.
C) Ek eylem kullanılmıştır.
D) Hikâye birleşik çekimlidir.
E) Ortak kökten türemiştir.
15.
Aşağıdakilerin hangisinde fiil, yapısı bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Okula altı yaşındayken başlamıştı.
B) Çocukluğunu doya doya yaşıyordu.
C) Arkadaşlarıyla çok iyi anlaşır.
D) Üç günde bir kitap okuyormuş.
E) Hafta sonu için geziye hazırlanıyor.
16.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi birleşik yapılı ve birleşik çekimli bir fiildir?
A) İşin böyle sonuçlanacağını bilemezdim.
B) Bir hafta sonu Safranbolu'ya gidebiliriz.
C) Akşam, evde kitaplarını kaplıyordu.
D) O, bu ödüllerin hepsini hak ediyor.
E) Bayramoğlu'ndaki hayvanat bahçesine gitseydik.
17.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı birleşik fiil kullanılmamıştır?
A) Siz çalışadurun, ben eksikleri hallederim.
B) Bu kadar sorumluluğun ağırlığını kaldırabilir misin?
C) Sözlerine yanıt veremeyip öylece kalakaldı.
D) İnsan bazen, hata yapacağını hissediyor.
E) Şu dosyaları konularına göre sırasıyla diziver.
18.
"olmak" eylemi "bulunmak, uymak, olgunlaşmak" gibi anlamlar taşıdığında temel eylem, bu anlamları taşımadığında yardımcı eylem olur.
Aşağıdakilerin hangisinde "olmak" yardımcı eylem değildir?
A) Kardeşim size yardımcı olacak.
B) Dün aldığın ayakkabı ayağına oldu mu?
C) Yediğine içtiğine dikkat etmeyince hasta olmuş.
D) Borçlarının bir kısmını bile ödeyemeyince mahvolur.
E) Üst üste beş kere sakarlık yapınca deli oldum.
19.
(I) Dünyada pek çok egemen kültür, doğdu, zamanını yaşadı ve çeşitli nedenlerden yok oldu. (II) Bu kültürler yok olmakla birlikte, etkileşim içinde olduğu diğer kültürlerle yeniden üretim sürecinin kesintisizliği içinde kaynaştı. (III) Sümer dili çözüldükçe, Mısır yazısı okundukça, dünya kültürü aydınlandı. (IV) Kültürün zenginliği ve sürekli oluşu, dil gizinin çözümüyle daha iyi anlaşılır oldu. (V) Dilin içinde biriken zenginlik tüm insanlığın bilgi dağarcığını doldurdu. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde "basit, türemiş, birleşik filler" bir arada verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
20.
Aşağıdakilerden hangisinde "yeterlilik birleşik fiili" diğerlerinden farklı bir anlamda kullanılmıştır?
A) Bu dosyaları bugün bitirebilecek.
B) Misafirler her an gelebilir.
C) İş bitti, artık gidebilirim.
D) Bütün sırlarımı sana anlatabilirim.
E) İstersen bu soruyu çözebilirsin.
21.
Ah, diyebilseydim... diyemiyorum Şiir söylemeye dilimi seçtim Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Basit yapılı fiil vardır.
B) Türemiş yapılı fiil kullanılmıştır.
C) Birleşik çekimli fiil vardır.
D) Birleşik yapılı fiiller kullanılmıştır.
E) Basit çekimli fiile yer verilmiştir.
22.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem basit hem de birleşik fiil kullanılmıştır?
A) Fırat'la koşarım sonsuza doğru Dizgine gelemem deli doluyum
B) Her an çoğalırım "BİR" den izinli Aşkın izindeyim yârdan izinli
C) Çadırdan, otağdan süzüldüm geldim On altı yıldıza dizildim geldim
D) Yılkılar içinde bir tay olaydım Toynaklarım şimşekleri yakaydı
E) Bıyık burmuş arza mühür vuranlar Bu hava bu toprak öldürür beni
23.
(I) Sabahleyin gemiyle yola çıktı. (II) Samsun'da bir süre mola verdiler. (III) Denizin sonsuzluğundan çok etkilendi. (IV) Gece, ancak geç vakitte yatabildi. (V) Deliksiz bir uyku çekti.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangisinin yüklemi türemiş yapılı fiildir?
A) I. B)ll. C)lll. D) IV. E) V.
24.
Kurallı birleşik fiillerden yeterlilik fiili (-ebilmek) olumsuz yapıldığında" bilmek" sözcüğü düşer, geriye sadece "-e/-a" kalır.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yeterlilik fiilinin olumsuzuyla çekimlenmiş-tir?
A) Sen mutluluğun resmini yapabilir misin?
B) Hafta sonu bizimle gelmiyormuş.
C) Anlattıklarını babama söyleyemem.
D) İstediğin gibi gezebilirsin.
E) Bu saatten sonra kimseyi dinlemem.
25.
Türemiş yapılı fiiller, yapım eki alır; basit yapılılar, yapım eki almaz.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi basit yapılıdır?
A) Sabah 09.30'da sınav komisyonu toplandı.
B) 10.30'da soruların yazımı bitirildi.
C) 10.45'te sınav salonuna öğrenciler çağrıldı.
D) Saat 11.10'da sınav salonuna geçildi.
E) Saat 13.10'u gösterdiğinde sınav bitmişti.
26.
Bütün soruları kısa zamanda bir bir çözüverdi. Bu cümleye altı çizili fiilin kattığı anlam aşa-ğıdakilerden hangisidir?
A) Yeterlilik B) Sürerlik C) Beklenmezlik
D) Tezlik E) Yaklaşma
27.
Bir gün insan virgülü kaybetti; o zaman zor cümlelerden korkar oldu ve basit ifadeler kullanmaya başladı. Cümleleri basitleştikçe düşünceleri de basitleşti. Bir başka gün ünlemi kaybetti. Alçak bir sesle anlatıyordu düşüncelerini. Artık ne bir şeye kızıyor, ne de bir şey onu sevindiriyordu. Üstelik hiçbir şey onda en ufak bir heyecan uyandırmıyordu.
Yukarıdaki parçada türemiş kaç fiil vardır?
A) 2 B)3 C)4 D) 5 E) 6
28.
Korkmazdık geceden, silah sesinden Sular kirlenmezdi avucumuzda Uçardık göklerin penceresinden Yıldız ülkesine, mavi sonsuzda Yukarıdaki fiillerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Türemiş olmaları
B) Fiil kökünden türemeleri
C) Birleşik çekimli olmaları
D) Birleşik yapılı olmaları
E) Aynı şahısla çekimlenmeleri
29.
Aşağıdakilerin hangisinde türemiş fiil, birleşik zamanlıdır?
A) Sabahtan akşama kadar bilgisayarda oyun oynardı.
B) Ayağı takılınca elindeki vazo kırılıverdi.
C) Akşamki maçı izleyebilmek için konuşmasını erken bitirdi.
D) Onun başarılı olacağını hissetmiştim.
E) Terleyince evin tüm camlarını açtırdı.
30.
I. Yapılanları kontrol etti.
II. Bu soruyu çözebilir misin?
III. Düşüncelerini duyunca kahroldu.
IV. Ben bu saatte oraya gidemem.
V. Ağabeyim sana gönül koymuş.
Yukarıdaki cümlelerde yer alan birleşik fiiller, çeşitlerine göre ikişerli gruplara ayrılırsa hangisi dışta kalır?
A)l. B)ll. C) III. D) IV. E) V.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.