9.sınıf HALK EDEBİYATI TEST-1

On birli hece ölçüsüyle yazılır. Dörtlük sayısı üç ile beş arasındadır. Âşık edebiyatının en çok kullanılan nazım biçimidir. "Taşlama, koçaklama, güzelleme, ağıt" gibi türleri vardır. Divan edebiyatında konu bakımından karşılığı gazeldir. Kafiye düzeni "abab, cccb, dddb…" şeklindedir.
1.Yukarıda sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Destan B) Mani C) Koşma D) Tuyuğ E) Semai

2.Aşağıdakilerden hangisi tekke edebiyatıyla ilgili yanlış bir bilgidir?
A) Tasavvuf şiir geleneğini oluşturan ilk şair Hoca Ahmet Yesevi'dir.
B) Eserler İslam tasavvufunu öğretmek ve yaymak için yazılır.
C) Genellikle hece vezni kullanılır.
D) Eserlerde Arapça, Farsça kelimelere de yer verilir.
E) 16. yy.dan sonra oluşmuş bir edebiyattır.

Su gelir deste gider
Ayrılır dosta gider
Gurbet yansın yıkılsın
Sağ gelen hasta gider
3. Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mani B) Koşma C) Semai D) Rübai E) Varsağı

Tekke edebiyatının en çok kullanılan şiir türüdür. Allah'ı övmek ona yakarmak temel konulardandır. Dini törenlerde ezgiyle söylenir.
4.Bu parçada sözü edilen nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) İlahi B) Rubai C) Müstezat D) Nefes E) Hikmet

5.Aşağıdakilerden hangisi halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Şairler şiirlerini genelde saz eşliğinde söylerler.
B) İslamiyet öncesi edebiyattaki pek çok tür yeni isimler alarak varlığını devam ettirmiştir.
C) Şiirler genellikle dörtlüklerden oluşmaktadır.
D) Halk şairlerinin hayat hikâyeleri "cönk" adı verilen eserlerde toplanır.
E) Şiirler sıkı bir ön hazırlıktan sonra yazılır.

Düşman geldi tabur tabur dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Tüfenk icâd oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır
6. Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma B) Mani C) Kaside D) Semai E) Rubai

7.Aşağıda halk edebiyatıyla ilgili verilen bilgilerden hangisinde bir yanlışlık vardır?
A) Halk edebiyatı, İslamiyet öncesi Türk edebiyatının devamı niteliğindedir.
B) Genellikle zengin uyağın kullanıldığı halk edebiyatında göz için kafiyeye önem verilir.
C) Şairler şiirlerinde genellikle mahlas kullanır.
D) Şiirlerde hece ölçüsü ve dörtlük nazım birimi kullanılır.
E) Saz eşliğinde de söylenen şiirlerde halk söyleyişlerine yer verilir.

Toroslar'daki "Varsak" boyuyla bilinen bir nazım şeklidir. Güney illerinde Karacaoğlan bu alanda ürün vermiştir. Kafiyelenişi bakımından koşmaya benzer yiğitlik ve mertlik edası vardır.
8.Yukarıda belirtilen özellikler edebiyatımızdaki nazım türlerinden hangisine aittir?
A) Destan B) Koçaklama C) Varsağı D) Koşma E) Güzelleme

9.Aşağıdakilerden hangisi halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Sözlü geleneğe dayanması
B) Şiirlerde konu bütünlüğünün bulunması
C) Daha çok yarım kafiye kullanılması
D) Şiirin son bölümünde mahlasın kullanılması
E) Gazel ve kaside biçimlerinin yaygın olarak kullanılması

10.Bir halk edebiyatı ürünü olan "mani" ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Anonim bir üründür.
B) Bütün maniler dört mısralıdır.
C) Asıl söylenmek istenen son iki dizede söylenir.
D) Kafiye düzeni "aaxa" şeklindedir.
E) "Ayaklı mani" ve "yedekli mani" diye türleri vardır.

11.Aşağıdaki dizelerden hangisi bir taşlamadan alınmış olabilir?
A) Ormanda büyüyen adam azgını / Çarşıda pazarda insan beğenmez
B) Bak şu kaşa bak şu göze / Ciğer kebap oldu köze
C) Güzel ne güzel olmuşsun / Görülmeyi görülmeyi
D) Namını çıkarmak istersen eğer / Oğlan kız yetiştir bırak bir eser
E) On yedi yaşında düşer sevdaya / On sekizde uğrar kuru kavgaya

I. Şairleri genellikle okumamış kişilerdir.
II. Söz sanatlarına ve süslü bir söyleyişe yer verilmiştir.
III. Konu, tema ve duyarlılık bakımından halk hayatına sıkı sıkıya bağlıdır.
IV. Rubai, tuyuğ, şarkı, kıta en önemli nazım biçimleridir.
V. İşlenen başlıca temalar aşk, hasretlik, tabiat, yiğitlik ve ölümdür.
12. Yukarıda numaralı cümlelerin hangileri halk edebiyatının özelliklerinden değildir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve IV. E) IV. ve V.

13.Aşağıdakilerin hangisinde saz şairleri bir arada verilmiştir?
A) Ahmet Yesevi, Karacaoğlan, Seyrani
B) Köroğlu, Ercişli Emrah, Kaygusuz Abdal
C) Karacaoğlan, Âşık Veysel, Erzurumlu Emrah
D) Niyazi-i Mısri, Seyrani, Bayburtlu Zihni
E) Yunus Emre, Karacaoğlan, Köroğlu

14.Tasavvuf edebiyatıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Mutlak varlığın Tanrı olduğu
B) Doğadaki her varlığın Tanrı'nın bir tecellisi olduğu
C) Varlıkların varlığının Tanrı'ya dayanması
D) Tanrı ve insan sevgisinin çok önemli olduğu
E) Süslü, sanatlı ve ağır bir dille şiirlerin yazıldığı

15.Aşağıdakilerden hangisi Anonim Halk Edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Mani, türkü ve ağıt türlerinde ürünlerinin olduğu
B) Göz için uyak görüşünün benimsendiği
C) Ağızdan ağıza dolaşarak yayıldığı
D) Hem şiir hem nesir türlerinin olduğu
E) Dilinin sade ve yabancı etkilerden uzak olduğu

16. Geleneksel Türk tiyatrosu için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Anonimdir.
B) Sahne dekoru sadedir.
C) Yazılı bir metne bağlıdır.
D) Şive taklitlerine yer verilir.
E) Hem göze hem kulağa seslenir.

17. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) Ortaoyununda oyunun oynandığı alana palanga adı verilir.
B) Kavuklu ve Pişekâr arasında geçen bölüme fasıl denir.
C) Karagöz oyunu, doğaçlamaya dayanır.
D) Ortaoyunu basit bir alanda oynanır.
E) Meddahlar, öykünün sonunda dinleyenlere öğütler verir.

18. "Ortaoyunu" ile ilgili olarak verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Oyun sade bir sahnede oynanır.
B) Fasıl bölümündeki olaylara göre adlandırılır.
C) İnsanları güldürürken eğitmek amacı güdülür.
D) Şive taklitleri kullanılır.
E) Konuşmalar önceden hazırlanmaz.

19.Aşağıdakilerden hangisi Geleneksel Türk Tiyatrosu olarak adlandırılan seyirlik oyunlarımızın özelliklerinden biri değildir?
A) Şive ve lehçe taklitlerine yer verilmesi
B) Hece ölçüsü ve dörtlüklerle söylenmesi
C) Güldürü özelliklerinin bulunması
D) Halk edebiyatının sözlü ürünleri içinde yer almaları
E) Yanlış anlamalara dayalı söz oyunlarına başvurulması

Âşık edebiyatında kullanılan nazım şekillerinin kendine özgü nitelikleri vardır. 11’li hece ölçüsü ile söylenen —-, işlediği konuya göre taşlama, koçaklama ve güzelleme gibi türlere ayrılır. Aşk, doğa, sevgi gibi konuları işleyen —- ise 8'li hece ölçüsüyle söylenir ve kendine özgü bir ezgiye sahiptir. —- adı verilen nazım şeklinde ise "bre, behey, hey" gibi ünlemlere yer verilir ve bu nezım şeklinde yazılan şiirler yiğitçe bir söyleyişe sahiptir.
20.Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Koşma – ilahi – Varsağı
B) Koşma – semai – Varsağı
C) Türkü – mani – Semai
D) Varsağı – destan – Ağıt
E) Destan – ninni – Semai

21.Aşağıdaki dizilerden hangisi tümüyle Halk edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A) Mani – destan – gazel – türkü – kıt'a
B) Koşma – mesnevi – semai – mani – ağıt
C) Varsağı – mani – koşma – semai – türkü
D) Destan – kıt'a – tuyuğ – varsağı – semai
E) Şarkı – destan – koşma – mani – varsağı

22.Aşağıdakilerden hangisi halk şiirinin özelliklerinden biri değildir?
A) Nazım birimi dörtlüktür.
B) Yalın bir dil kullanılır.
C) Bütün şiirler düz uyak düzeniyle söylenir.
D) Genellikle yarım uyak kullanılır.
E) Şiirler saz eşliğinde söylenir.
Aşık tarzı Türk halk edebiyatında, bir kişiyi ya da toplumsal düzeni eleştiren yergi konulu şiirlere ……… denir. Bunun yanı sıra doğa güzelliklerini ya da kadın, at gibi sevilen varlıkları övmek için söylenen şiirlere …… denir.
23.Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) Hicviye-güzelleme
B) Güzelleme-koçaklama
C) Taşlama–şarkı
D) Taşlama-güzelleme
E) Taşlama-gazel